Wat is diarree?
Men spreekt van diarree wanneer de frequentie, de hoeveelheid en het watergehalte van de stoelgang duidelijk toeneemt.
Diarree kan allerlei oorzaken hebben:
- Diarree is meestal te wijten aan een darminfectie, veroorzaakt door virussen of bacteriën. Meestal is dit soort diarree vrij banaal en verminderen de symptomen na 2 tot 3 dagen. Wanneer er echter sprake is van veel vochtverlies of bloedverlies in de stoelgang is er iets ernstiger aan de hand en raadpleeg je best de dokter.
- Diarree kan te wijten zijn aan de inwerking van bepaalde hormonen. Dit verklaart o.a waarom je in stresssituaties soms diarree heeft.
- Diarree kan uitgelokt worden door besmette voeding. Daarom is het belangrijk om voeding altijd onder de juiste omstandigheden te bewaren en zeker voorzichtig te zijn op exotische vakantiebestemmingen.
- Ook prikkelende spijzen (o.a. ajuin, pikante kruiden, look) kunnen diarree uitlokken.
- Sommige mensen krijgen van bepaald voedsel diarree omdat ze het niet kunnen verteren (vb. diarree door koemelk) of omdat ze er allergisch aan zijn (vb. diarree door schaaldieren).
- Aanhoudende diarree kan wijzen op ontstekingen van de darm, zoals bv. bij de ziekte van Crohn het geval is.
- Diarree kan te wijten zijn aan bepaalde medicatie. Zeker bij inname van antibiotica, magnesium of ontstekingswerende pijnstillers kan diarree een bijwerking zijn.
- Soms kan diarree, raar maar waar, eerder wijzen op een verstopping van de darm door een stoelgangprop. Dit komt vooral voor bij kleine kinderen en bejaarden. In dat geval kan enkel de vloeibare stoelgang nog langs de prop passeren. Hierdoor heb je de indruk dat er diarree is maar eigenlijk is het tegenovergestelde waar. Dergelijke ‘overloopdiarree’ uit zich door vloeibare stoelgang die spontaan uit de darm lekt zonder dat er krampen aan te pas komen.
Kleine kinderen, zuigelingen en bejaarden zijn heel gevoelig aan vochtverlies. Diarree kan bij hen snel tot uitdroging leiden. Dit herken je o.a. door: diepliggende ogen, een droge mond, een droge huid zonder veerkracht, lusteloosheid, niet willen drinken, ingevallen fontanellen bij de zuigeling. Een kind dat koorts heeft, maar niet zweet. Een kind dat huilt zonder tranen. Een kind dat niet meer plast. In dit geval moet zeker een arts geraadpleegd worden.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
Diarree overvalt je meestal, nochtans kan je in bepaalde gevallen diarree trachten te voorkomen. Zeker wanneer het gaat om reizigersdiarree (ook wel ‘Tourista’ genoemd). Om dit te vermijden is het zeer belangrijk om volgende raadgevingen in acht te nemen wanneer je naar een exotisch oord op reis gaat:
- Vermijd kraantjeswater (ook in ijsblokjes of wanneer je je tanden poetst).
- Eet geen ongekookte of ongeschilde groenten of fruit. Enkel wassen is niet voldoende, aangezien je hiervoor kraantjeswater gebruikt dat mogelijk besmet is!
- Eet liever geen ijscrème.
- Vermijd vuile restaurants of eetgelegenheden langs de straat. Verkies internationale hotelketens om te eten.
Wanneer je toch diarree zou krijgen, drink dan voldoende water. Maar zorg wel dat het geen kraantjeswater is. Drink enkel water van een fles die nog gesloten was op het moment dat je ze aankocht!
Houd bij ernstige diarree volgende voedingstips in acht:
- Drink voldoende water om uitdroging te voorkomen. Minstens 1,5 liter per dag en bij ernstige diarree meer.
- Bij diarree verlies je veel vocht. Bouillon en zoute koekjes of chips kunnen het zoutverlies compenseren.
- Sportdranken kunnen het verlies aan vocht, suiker en mineralen compenseren.
- Bij ernstige diarree, of bij kinderen en ouderen, kan een ORS-oplossing aangewezen zijn. Deze zijn verkrijgbaar bij je apotheek. Los de zakjes op in water, anders gaat hun werking verloren.
- Je kunt zelf een ORS-oplossing maken door 5 koffielepels suiker en een halve koffielepel zout op te lossen in 1 liter water.
- Neem frequent kleine maaltijden. Kies voor lichte en vetarme voeding zoals crackers, toast, rijst, gekookte aardappelen,… .
- Een vezelarme voeding is af te raden maar vermijd voedingsmiddelen met grove vezels zoals:
- Granen: volkoren graanproducten, roggebrood, muesli, rozijnenbrood, pitten/zaden.
- Groenten: erwten, maïs, paprika, bleekselder, peulvruchten, rauwkost.
- Fruit: rabarber, ananas,appelsien, pruimen, gedroogd fruit en zaden en noten.
- Bananen kunnen het verlies aan kalium aanvullen.
- Vermijd sterk gesuikerde gerechten en dranken.
- Vermijd fruitsappen, ook appelsap, aangezien ze laxerend werken.
- Raadpleeg een arts bij signalen van uitdroging: dorst, donkere urine, prikkelbaarheid, sufheid, droge mond, koude handen en voeten, ingevallen ogen.
- Bij gebruik van orale antidiabetica of insuline kan diarree leiden tot schommelingen in de glucosespiegel. Controleer regelmatig je bloedsuiker.
Lees meer
Lees minder
Wat vertel ik aan mijn apotheker?
De apotheker heeft een heel arsenaal aan middelen die je diarreeklachten kunnen verminderen.
- Vertel steeds sinds wanneer je diarree hebt en hoe je denkt dat die veroorzaakt werd.
- Ben je op reis geweest?
- Zijn er nog andere familieleden met diarree?
- Wat at je de dag voordien?
- Neem je nog andere medicatie?
- Heb je koorts?
De keuze van zijn of haar raadgeving zal afhangen van je antwoord op al deze vragen.
Lees meer
Lees minder
Wat kan mijn apotheker voor mij doen?
Indien blijkt dat het om een toevallige acute diarree gaat kan de apotheker je volgende producten suggereren:
Loperamide: |
Wat en hoeveel?
Loperamide vermindert de darmkrampen en knijpt de anusspier samen. Het werkt snel.
Volwassenen: de eerste maal 4 mg (2 gelulen of smelttabletten), nadien na elke losse stoelgang 2 mg (1 gelule of smelttablet). Maximum 8 gelules of smelttabletten per dag
kinderen vanaf 6 jaar: de eerste maal 2 mg (1 gelule of smelttablet), nadien na elke losse stoelgang 2 mg (1 gelule of smelttablet). Maximum 4 gelules of smelttabletten per dag
Kinderen jonger dan zes jaar geven we zonder dokteradvies beter geen loperamide.
Wanneer? Na de losse stoelgang.
Aandachtspunten? Stop de toediening van loperamide zo gauw de diarree stopt. Maar overschrijdt zeker nooit de dagdosering van 8 gelules of smelttabletten voor volwassenen (4 voor kinderen). Drink voldoende (zuiver) water in geval van diarree. Vermeld steeds aan je apotheker welke geneesmiddelen je nog neemt. Hij of zij zal dan nakijken of de geneesmiddelen aan de oorzaak kunnen liggen van je diarree en of je al dan niet beter naar de arts wordt doorverwezen. |
Racedacotril: |
Wat en hoeveel?
Racecadotril vermindert de darmsecreties en gaat overdreven vochtverlies tegen bij acute diarree. De gebruikelijke dosering bedraagt één capsule, drie keer per dag. De capsules zijn enkel voor gebruik bij volwassenen. De capsules moeten ingeslikt worden met een glas water. Dit geneesmiddel wordt bij voorkeur ingenomen vóór de hoofdmaaltijden, maar om uw behandeling te starten, mag u om het even wanneer één capsule innemen. Om het vochtverlies als gevolg van uw diarree te compenseren, moet u dit geneesmiddel samen met voldoende vocht en zouten (elektrolyten) toedienen. De beste vervanging van vocht en zouten wordt verkregen met een zogeheten orale rehydratatieoplossing (raadpleeg bij twijfel je arts of apotheker). Er bestaan andere vormen van dit geneesmiddel voor gebruik bij kinderen en zuigelingen. Deze zijn uitsluitend verkrijgbaar op voorschrift van de arts.
Wanneer? bij acute diarree.
Aandachtspunten? De behandeling moet worden voortgezet tot er twee normale stoelgangen worden waargenomen maar mag niet langer duren dan 7 dagen. Drink voldoende (zuiver) water in geval van diarree. Vermeld steeds aan je apotheker welke geneesmiddelen je nog neemt. Hij of zij zal dan nakijken of de geneesmiddelen aan de oorzaak kunnen liggen van je diarree en of je al dan niet beter naar de arts wordt doorverwezen. |
Probiotica: |
Wat en hoeveel?
Probiotica helpen je darmflora te optimaliseren. Ze zijn vooral aangewezen bij kinderen met diarree. Ze kunnen ook preventief gebruikt worden om te vermijden dat je diarree krijgt wanneer je antibiotica moet innemen. De dosering hangt af van het gekozen probioticum. Op de bijsluiter vind je hierover meer informatie.
Wanneer? De dosering hangt af van het gekozen product. De meeste probiotica worden 3 maal per dag aangeraden. De bijsluiter vertelt je er meer over.
Aandachtspunten?
Hou er rekening mee dat probiotica de diarree niet onmiddellijk zullen stoppen. Ze helpen vooral de darmflora te verbeteren, waardoor de diarree minder lang zal duren. Neem de probiotica in met een koude drank. Te warme dranken kunnen de activiteit vernietigen. Drink voldoende (zuiver) water in geval van diarree. Vermeld steeds aan je apotheker welke geneesmiddelen je nog neemt. Hij of zij zal dan nakijken of de geneesmiddelen aan de oorzaak kunnen liggen van je diarree en of je al dan niet beter naar de arts wordt doorverwezen. |
Adsorberende middelen: |
Wat en hoeveel?
Deze producten leggen een beschermend laagje op de darmwand en adsorberen op die manier de schadelijke stoffen die bij diarree een rol spelen. Aangezien deze producten niet worden opgenomen maar enkel een lokale werking hebben, kunnen ze ook bij kleine kinderen of zwangere vrouwen worden gebruikt. De dosering hangt af van het gekozen product. Op de bijsluiter vind je hierover meer informatie.
Wanneer?
De dosering hangt af van het gekozen product. De meeste onder hen worden 3 à 4 maal per dag aangeraden. De bijsluiter vertelt je er meer over.
Aandachtspunten?
Drink voldoende (zuiver) water in geval van diarree. Vermeld steeds aan je apotheker welke geneesmiddelen je nog neemt. Hij of zij zal dan nakijken of de geneesmiddelen aan de oorzaak kunnen liggen van je diarree en of je al dan niet beter naar de arts wordt doorverwezen. |
Orale rehydratatiepoeders: |
Wat en hoeveel?
Deze producten zorgen ervoor dat het evenwicht aan water en ionen, die we verliezen in geval van diaree, hersteld worden. Het is vooral aangewezen bij kleine kinderen met diarree om uitdroging te vermijden. Deze poeders moeten met water worden aangelengd. De nodige hoeveelheid water verschilt van product tot product. Op de bijsluiter vind je hierover meer informatie.
Wanneer?
De aangelengde vloeistof moet over een tijdspanne van max. 24 uur worden opgedronken. Eens opgelost moet de drank in de ijskast worden bewaard.
Aandachtspunten?
Drink voldoende (zuiver) water in geval van diarree. Vermeld steeds aan je apotheker welke geneesmiddelen je nog neemt. Hij of zij zal dan nakijken of de geneesmiddelen aan de oorzaak kunnen liggen van je diarree en of je al dan niet beter naar de arts wordt doorverwezen. |
Daarnaast zijn nog producten verkrijgbaar op basis van gelatinetannaat (Tasectan), dat een laagje vormt dat het darmslijmvlies beschermt en zo de frequentie en de duur van de diarreeverschijnselen vermindert.
Vraag je apotheker ook naar een ontsmettende handgel om besmetting te voorkomen.
Lees meer
Lees minder
Wanneer ga ik best naar de huisarts?
Je moet zeker vermijden dat je met diarree blijft rondlopen. Diarree kan namelijk een onderliggende reden hebben. Ga zeker naar de arts wanneer:
- Het gaat om een kind jonger dan twee jaar. De kans op uitdroging is groot!
- Wanneer er ook nog koorts en of braken aan te pas komt.
- In geval bloed of slijmen in de ontlasting.
- Wanneer de diarree wordt afgewisseld met verstopping.
- Wanneer je de indruk hebt dat het gaat om ‘overloopdiarree’. Dit kan wijzen op een darmobstructie.
- Wanneer de diarree langer dan 3 dagen aanhoudt.
- Wanneer het product dat de apotheker je gaf niet lijkt te helpen.
- In geval van uitdroging. Dit merk je o.a. aan donkere urine, droge mond en tong, versnelde hartkloppingen, ingevallen ogen en een weinig elastische huid.
Lees meer
Lees minder
Onderzoeken
Bij chronische diarree of bij diarree met koorts zal je arts voorstellen om een bloed- en stoelgangonderzoek te doen.
Hierbij hoort soms een onderzoek van de anus. Je arts zal voelen of er sprake is van constipatie (overloopdiarree) of andere afwijkingen in het laatste gedeelte van je dikke darm.
Bij vermoeden van constipatie kan een gewone röntgenfoto van de buik bijkomende informatie geven.
Bij vermoeden van colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn of een tumor, zal je arts een coloscopie (kijkonderzoek van de darm) laten uitvoeren, waarbij een biopsie (wegnemen van een stukje weefsel) wordt afgenomen.
Bij vermoeden van een voedselintolerantie kan je arts een eliminatiedieet voorstellen: hierbij vermijd je de voedingsmiddelen die de klachten mogelijk veroorzaken.
Lees meer
Lees minder
Diarree
Diarree overvalt je meestal, nochtans kun je in bepaalde gevallen diarree trachten te voorkomen. Zeker wanneer het gaat om reizigersdiarree (ook wel ‘Tourista’ genoemd). Om dit te vermijden is het zeer belangrijk om volgende raadgevingen in acht te nemen wanneer je naar een exotisch oord op reis gaat:
- Let op een goede handhygiëne. Was steeds je handen voor het koken, voor je aan tafel gaat en na een toiletbezoek. Gebruik steeds water en zeep of een alcoholhoudende gel.
- Vermijd kraantjeswater (ook in ijsblokjes of wanneer je je tanden poetst).
- Eet geen ongekookte of ongeschilde groenten of fruit. Enkel wassen is niet voldoende, aangezien je hiervoor kraantjeswater gebruikt dat mogelijk besmet is!
- Eet liever geen roomijs van straatventers.
- Vermijd vuile restaurants of eetgelegenheden langs de straat. Verkies internationale hotelketens om te eten.
Wanneer je toch diarree zou krijgen, drink dan voldoende water. Maar zorg wel dat het geen kraantjeswater is. Drink enkel water van een fles die nog gesloten was op het moment dat je ze aankocht!
Houd bij ernstige diarree volgende voedingstips in acht:
- Drink voldoende water om uitdroging te voorkomen. Minstens 1,5l per dag en bij ernstige diarree meer.
- Bij diarree verlies je veel vocht. Bouillon en zoute koekjes of chips kunnen het zoutverlies compenseren.
- Sportdranken kunnen het verlies aan vocht, suiker en mineralen compenseren.
- Bij ernstige diarree, of bij kinderen en ouderen, kan een ORS-oplossing aangewezen zijn. Deze zijn verkrijgbaar bij je apotheek. Los de zakjes op in water, anders gaat hun werking verloren.
- U kan zelf een ORS-oplossing maken door 5 koffielepels suiker en een halve koffielepel zout op te lossen in 1 liter water.
- Neem frequent kleine maaltijden. Kies voor lichte en vetarme voeding zoals crackers, toast, rijst, gekookte aardappelen,… .
- Een vezelarme voeding is af te raden maar vermijd voedingsmiddelen met grove vezels zoals:
- Granen: volkoren graanproducten, roggebrood, muesli, rozijnenbrood, pitten/zaden.
- Groenten: erwten, maïs, paprika, bleekselder, peulvruchten, rauwkost.
- Fruit: rabarber, ananas,appelsien, pruimen, gedroogd fruit en zaden en noten.
- Bananen kunnen het verlies aan kalium aanvullen.
- Vermijd sterk gesuikerde gerechten en dranken.
- Vermijd fruitsappen, ook appelsap, aangezien ze laxerend werken.
- Raadpleeg een arts bij signalen van uitdroging: dorst, donkere urine, prikkelbaarheid, sufheid, droge mond, koude handen en voeten, ingevallen ogen.
- Bij gebruik van orale antidiabetica of insuline kan diarree leiden tot schommelingen in de glucosespiegel. Controleer regelmatig uw bloedsuiker.
In sommige gevallen is het noodzakelijk een arts te raadplegen.
Voeding bij diarree
Zuigelingen en jonge kinderen
- Zuigelingen en jonge kinderen lopen een groot risico op uitdroging bij diarree. Om uitdroging te voorkomen is een rehydraterende ORS-oplossing aangeraden bij:
- Een waterige diarree met meer dan 6 ontlastingen per dag, in combinatie met braken.
- Kinderen die minder dan 7 kg wegen.
- Het is niet nodig om de voeding aan te passen of de voedselinname te beperken.
- Voeg geen extra suiker of siroop toe aan een ORS-oplossing om de smaak te verbeteren.
- Gebruik geen fruitsappen. Door de hoge osmolariteit van fruitsap, kan de diarree net langer aanhouden.
- Bij buikkrampen is het aangewezen om kleinere porties te geven.
Kinderen en volwassenen
- Het is niet nodig om de voeding aan te passen. Dieetmaatregelen hebben bij acute diarree geen effect.
- Bij diarree treedt er veel vochtverlies op. Om uitdroging te voorkomen is het belangrijk om voldoende te drinken. Gebruik bij voorkeur dranken die suiker en zout bevatten, bijvoorbeeld thee met honing of suiker, bouillon
- Zoute crackers of chips kunnen helpen om het vocht beter vast te houden.
- Gebruik geen sportdranken, frisdranken of fruitsappen ter vervanging van ORS-oplossingen. Door hun hoge osmolariteit kunnen ze de duur van diarree net verlengen.
- Vermijd prikkelende voedingsmiddelen zoals koolzuurhoudende dranken, koolsoorten, ui, sterke kruiden en dranken die cafeïne bevatten.
- Neem frequent kleine maaltijden bij braken en buikkrampen.
Goede hygiëne bij diarree
- Was je handen goed na elk toiletgebruik en bij het verschonen van een luier. Gebruik steeds warm water en zeep.
- Gebruik aparte washandjes en handdoeken.
- Was bevuilde kleren en beddengoed op een hoge temperatuur.
- Maak bij peuters het potje na elk gebruik leeg in het toilet. Gebruik hiervoor handschoenen. Maak het potje schoon met warm water en detergent.
Handen wassen
- Maak je handen nat met warm water.
- Gebruik voldoende zeep.
- Wrijf met je handpalmen tegen elkaar.
- Wrijf met gekruiste vingers je rechterhandpalm over je linker handrug en omgekeerd.
- Wrijf met gekruiste vingers je handpalmen over elkaar.
- Wrijf met de achterkant van je vingers tegen je handpalmen.
- Maak cirkels met je linker duim in je rechterhand en omgekeerd.
- Maak cirkels met je vingers over je handpalm en je handrug.
- Spoel je handen af met warm water.
- Droog je handen.
- Draai de kraan toe met een doekje.
Veilig voedsel
Elk jaar weer lopen heel wat mensen een voedselvergiftiging op. Regelmatig gebeurt dit ook thuis. Enkele eenvoudige tips kunnen heel wat ongemakken voorkomen:
- Kijk bij aankoop en bij gebruik de houdbaarheidsdatum na en volg de bewaaradviezen op.
- Zet de temperatuur van de koelkast tussen de 4 en 7 graden Celsius. Als je gekoelde producten dient te vervoeren, gebruik dan een koelbox.
- Plaats bederfelijke producten meteen na gebruik terug in de koelkast.
- Was groenten en fruit met lauw water alvorens te gebruiken.
- Vermijd tijdens het koken elk contact tussen rauw en bereid voedsel.
- Het is raadzaam om kip, ei en varkensvlees door en door te verhitten.
- Was regelmatig de handen met water en zeep. Zeker voordat je gaat koken, na aanraking met rauw vlees en nadat je naar het toilet bent geweest.
- Gebruik steeds propere messen, lepels en snijplanken.
- Bewaar kliekjes steeds in de koelkast en bewaar ze nooit langer dan twee dagen.
- Bewaar nooit resten van afhaalmaaltijden.
- Gebruik elke dag een propere vaatdoek.
Reizigersdiarree voorkomen
Weet dat niet alle water drinkbaar is. Op reis is het altijd beter om flessenwater te gebruiken, zelfs om de tanden te poetsen.
Als je bij een avontuurlijke reis toch aangewezen bent om water te gebruiken, dan kun je dat ontsmetten met chloor- en zilvertabletten.
Let op een goede hygiëne bij het zelf bereiden van maaltijden:
- Was je handen voor het koken, voor het eten en na het toilet met water en zeep of gebruik een ontsmettende handgel.
- 'Cook it (voor voeding), boil it (voor water), peel it (schil het) of forget it' moet altijd de leuze zijn.
- Breng eten snel aan de kook en laat het voldoende lang doorkoken.
- Was af met voldoende heet water.Gebruik altijd zuivere handdoeken.
- Bewaar restjes altijd in de koelkast en gebruik ze binnen 24 uur.
Als je onderweg kunt kiezen tussen een kraampje op straat of een restaurant, kies dan voor het laatste.
Orale hydratatie: aandachtspunten
Bij zuigelingen en jonge kinderen
Om te kijken of je baby of klein kind tekenen vertoont van uitdroging kun je de huidplooitest doen. Knijp de huid van het buikje tussen twee vingers samen en laat het plots los. Wanneer je baby goed gehydrateerd is, verdwijnt de plooi onmiddellijk. Blijft de huidplooi zichtbaar? Dan vertoont je baby tekenen van uitdroging. Andere symptomen kunnen zijn: onrustig kind, diepliggende ogen, droge mond of tong, geen tranen, drinkt gulzig. Als je kind helemaal niet meer drinkt, contacteer dan onmiddelijk je arts.
- Als er toch gebraakt wordt, moet de behandeling niet gestopt worden.
- Flesvoeding eerste 4 to 6 uur stoppen, dan geleidelijk aan hervatten.
- Bij kinderen die borstvoeding krijgen moet de borstvoeding niet gestopt worden.
- Voeg geen smaakstoffen of siroop toe aan de oplossing om de smaak te verbeteren.
Oudere kinderen en volwassenen
Algemene zwakte en verwardheid, droge tong en afwezigheid van speeksel zijn mogelijke symptomen.
Dosis: 5 x 200 ml (1 glas) rehydratatieoplossing per dag gedurende 3 à 4 dagen.
Lees minder
Lees meer
Diarree
|
|
verschillende soorten allergenen - lezen van een voedseletiket |
|
|
|
|
|
|
Ziekte van Crohn
|
CCV - artikels - nieuws - agenda - verhalen - oproepen - foto's - link
|
|
|
de vereniging - doe mee - Crohn en colitis ulcerosa - CCpanel - lid worden
|
|
|
wat is - diagnose en behandeling - dagelijks leven - nieuws - videos
|
|
|
wat si - klachten - complicaties - diagnose - onderzoek
|
|
|
oorzaak - symptomen - diagnose - behandeling |
|
Prikkelbaar darm syndroom
|
beschrijving - oorzaak - klachten - diagnose - behandeling - tips en adviezen
|
|
|
wat is - symptomen - diagnose - behandeling - voeding - test je darmgezondheid |
|
|
wat - voor wie - praktische tips en adviezen - lijst producten - weekmenu - ...
|
|
|
dieet - recepten - online materiaal |
|
|
voedselovergevoeligheid - PDS - FODMAP arme dieet
|
|
Lees minder
Lees meer