Wat is een zonnesteek?
Je kunt een zonnesteek oplopen als de felle zon lange tijd rechtstreeks op je hoofd of nek schijnt. Je hersenen raken hierdoor ontregeld. Je krijgt last van hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid. Een bijkomend probleem is dat je door de warmte meer zal zweten. Zo verlies je vocht en zout. Je krijgt erg veel dorst en je kan uitdrogen.
Als je niet kan zweten, bijvoorbeeld omdat je te dik bent aangekleed, kan je lichaam haar warmte niet meer kwijt. Hierdoor kan een zonnesteek overgaan in een hitteberoerte. In dit geval loopt je lichaamstemperatuur erg fel op en kan je hele lichaam in de war raken. Dit is erg gevaarlijk! Het verschil tussen een zonnesteek en een hitteberoerte is niet altijd even duidelijk.
We sommen enkele alarmbelletjes van een hitteberoerte voor je op:
- Versuftheid;
- Krampen;
- Snelle ademhaling;
- Snelle hartslag;
- Blijvende of ernstig verhoogde lichaamstemperatuur.
Waarschuw bij één van deze tekens onmiddellijk de hulpdiensten!
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
Een zonnesteek kun je beter voorkomen dan genezen. Deze tips zullen je daar alvast bij helpen:
- Bescherm je hoofd en nek! Draag een petje of een hoedje.
- Draag lichte en losse kledij. Zo kan je lichaam op tijd afkoelen.
- Drink voldoende water! Hoe meer je zweet, hoe meer je moet drinken.
- Kinderen en bejaarden zijn extra gevoelig voor uitdroging. Oppassen geblazen dus!
- Zorg dat je voldoende zout binnenkrijgt. Sommige sportdrankjes bevatten extra mineralen en zijn erg geschikt bij warm weer.
- Vermijd zware inspanningen in de zon.
- Zoek op tijd de schaduw en verkoeling op. Die parasollen staan er niet voor niets!
- Vergeet je huisdieren niet. Ook zij kunnen een zonnesteek krijgen. Zet hen op tijd in de schaduw en laat ze voldoende drinken.
Heb je toch een lichte zonnesteek opgelopen? Dan kun je zelf deze maatregelen ondernemen:
- Ga zo snel mogelijk uit de zon.
- Stop met sporten of andere inspanningen.
- Drink water. Neem kleine slokjes en probeer er wat zout aan toe te voegen (9 g zout per liter water). Er zijn ook commerciële waters die zeer rijk zijn aan zout. Vichy is hier een voorbeeld van.
- Laat je lichaam afkoelen. Neem bijvoorbeeld een lauwe douche of leg natte doeken op je voorhoofd, op je nek of in je lies.
Vermoed je dat een kind of een bejaarde een zonnesteek heeft opgelopen? Waarschuw dan best je arts.
Herken je één van de bovenvermelde alarmbelletjes van een hitteberoerte? Haal er dan zo snel mogelijk professionele hulp bij! Zorg ondertussen dat de patiënt kan afkoelen. Trek zoveel mogelijk kleren uit en bedek hem volledig met natte doeken.
Lees meer
Lees minder
Wat vertel ik mijn apotheker?
Sommige geneesmiddelen kunnen het risico op een zonnesteek of een hitteberoerte verhogen, doordat ze het transpireren verminderen. Voorbeelden daarvan zijn sommige medicijnen tegen wagenziekte en depressiviteit. Vertel daarom aan je apotheker welke geneesmiddelen je inneemt. Hij kan je zeggen of je bijkomende maatregelen moet treffen om je tegen een zonnesteek te beschermen.
Lees meer
Lees minder
Wat kan mijn apotheker voor me doen?
Bij warm weer zweet je veel. Je verliest meer water en zout, waardoor je kan uitdrogen. Bij je apotheker kan je O.R.S. (‘oral rehydration solution’) verkrijgen.
Dit zijn zakjes met poeder dat je in water moet oplossen. Ze bevatten de ideale verhouding aan zouten en suikers. Ze zijn dus erg geschikt om uitdroging te voorkomen en te verhelpen.
Je apotheker kan je ook helpen om een geschikte pijnstiller te kiezen. Na een zonnesteek kan je immers last hebben van barstende hoofdpijn.
Lees meer
Lees minder
Wanneer ga ik best naar de huisarts?
We kunnen het niet genoeg herhalen. Een zonnesteek klinkt misschien onschuldig, maar is dat zeker niet altijd! Twijfel je over de ernst van de verschijnselen?
Aarzel dan niet om je arts te raadplegen.
Als je een ernstige zonnesteek hebt opgelopen, kan je arts beslissen je een infuus te geven. Zo kan hij het tekort aan water en zout in je lichaam aanvullen. In zeer erge gevallen moet je naar het ziekenhuis. Word je snel en goed behandeld, dan moet je je geen zorgen maken. Na enkele dagen ben je weer de oude.
Bescherm jezelf tegen een zonnesteek en neem de nodige voorzorgen. Zo kan je optimaal van je vakantie genieten!
Lees meer
Lees minder
Veilig in de zon
10 tips van de Vlaamse Kankerliga:
- Ken je huidtype en houd er rekening mee.
Vooral mensen met huidtype 1, maar ook met huidtype 2, moeten extra voorzichtig zijn.
Huidtype 1:Zeer lichte huid, sproeten, rossig of lichtblond haar, lichte ogen Verbrandt zeer snel, wordt altijd rood, bruint nooit |
Huidtype 2: Lichte huid, goudblond haar, lichte ogen Verbrandt snel, wordt altijd rood, bruint soms licht |
Huidtype 3: Lichtgetinte huid, donkerblond of bruin haar, vaak donkere ogen Verbrandt zeer zelden, wordt soms rood, bruint gemakkelijk |
Huidtype 4: Getinte huid, donker haar, donkere ogen Verbrandt bijna nooit, wordt niet rood, bruint zeer goed |
Huidtype 5: Donkere huid, donker tot zwart haar, donkere ogen Verbrandt zelden, bruint zeer goed |
Huidtype 6: Zeer donkere huid, zwart haar, donkere ogen Verbrandt bijna nooit, huid wordt donkerder |
- Gebruik steeds een goede zonnecrème met een hoge beschermingsfactor. Smeer je in, ten minste 15 à 30 minuten voor je naar buiten gaat. Ga zorgvuldig te werk zodat je geen lichaamsdelen vergeet. Eén keertje smeren voor de hele dag volstaat uiteraard niet, smeer om de twee uur. Het is ook belangrijk dat je de zonnecrème voldoende dik smeert.
- Vermijd intensieve blootstelling aan de zon, vooral tussen 11 en 15 uur, want de UV-straling is dan het grootst.
- Raadpleeg het weerbericht om de voorspelde UV-index te kennen en hou er rekening mee.
- Draag beschermende kleding.
- Zonneproducten zijn geen garantie dat de zon geen schade kan aanrichten. Als je lange tijd in de zon blijft, kun je toch nog verbranden. Er bestaat een duidelijk verband tussen het aantal keer dat iemand verbrandt in de zon en melanomen.
- Lig niet te 'bakken' in de zon maar beweeg liever. Ga wandelen, fietsen...; zo verandert de invalshoek van de zon op de huid voortdurend en is de kans op verbranding drie keer kleiner. Insmeren blijft zeker noodzakelijk.
- Draag een goede zonnebril: noch donkere glazen, noch een hoge prijs zijn een garantie voor een goede bescherming. Een goede bril vermeldt dat hij conform is met de EU-normen: hij heeft glazen die 60 tot 90% van de stralen wegfilteren. De glazen moeten ook voldoende groot zijn om de ogen te beschermen tegen zowel de rechtstreekse straling als de onrechtstreekse (stralen die langs boven, langs onder of langs opzij de ogen bereiken).
- Bescherm je ook tijdens de wintervakantie in de bergen. Sneeuw- en ijsvlaktes weerkaatsen de UV-stralen waardoor je sneller kan verbranden. In hoger gelegen streken is de UV-straling minder gefilterd door de atmosfeer. Gebruik best een hoge beschermingsfactor. Vergeet de lippenzalf met UV-filter en de zonnebril niet.
- UV-stralen worden niet door water tegengehouden, dus kun je ook verbranden in het water. Gebruik waterproof zonnecrème als je gaat zwemmen. Een natte huid is gevoeliger, droog je huid dus steeds goed af na een zwembeurt en smeer je opnieuw in.
Zonnebank
Vermijd zoveel mogelijk het gebruik van de zonnebank. Het verhoogt het risico op huidkanker, waaronder ook melanomen. Sinds 1 augustus 2008 werd de wetgeving op de zonnebanken in ons land verstrengd. Jongeren onder de 18 en mensen met huidtype 1 mogen geen toegang meer krijgen tot de zonnebank. De onthaalverantwoordelijke van de zonnebank is ook verplicht om het huidtype van de klant te bepalen. De duur, de intensiteit en de frequentie van de zonnebankbeurten moeten aan het huidtype worden aangepast. Na de eerste zonnebankbeurt moet je minstens 48 uur wachten tot de volgende beurt. Bij de volgende beurten moet een minimuminterval van 24 uur worden gerespecteerd. Je bent ook verplicht om tijdens het zonnebanken een beschermende uv-bril te dragen.
Nuttige informatie
Op de website huidkanker.be en www.euromelanoma.org kun je heel wat nuttige informatie vinden.
Op www.veiligindezon.be kun e antwoorden vinden op vragen als:
- Hoe ontcijfer je een etiket van een zonneproduct,
- Hoe breng je een zonneproduct correct aan,
- Wat bedoelt de weerman met UV-index 9,
- Hoe bescherm je best u kinderen, enz...
Lees minder
Lees meer