Wat is witte vloed?
Witte vloed, ook wel vaginale afscheiding of leukorrhea genoemd, is een natuurlijk verschijnsel. Elke vrouw heeft er in meer of mindere mate wel eens last van.
De witte vloed bestaat uit doorzichtig waterig vocht en slijm, dat door de wand van de vagina en de baarmoederhals wordt afgegeven. Het slijm kan zuur ruiken maar ook reukloos zijn. Als het slijm opdroogt wordt het soms lichtgeel van kleur.
De meeste meisjes krijgen hier voor het eerst mee te maken als de productie van oestrogenen (vrouwelijke hormonen) toeneemt. Dit begint vaak al vóór de eerste menstruatie. Eens de menstruatie eenmaal op gang is gekomen verandert de afscheiding gedurende de cyclus: halverwege, rond de eisprong, is het overvloedig en waterig, terwijl het in de tweede helft van de cyclus wat minder wordt en plakkerig aanvoelt.
Ook andere hormonale wijzigingen hebben een invloed op de vochtafscheiding.
Zo zal bijvoorbeeld de samenstelling van het vaginale vocht veranderen bij gebruik van de anticonceptiepil.
Tijdens de zwangerschap zal er meer vocht worden afgescheiden.
Tijdens en na de menopauze zal er daarentegen minder vocht zal worden aangemaakt. Hierdoor zal de vagina droger aanvoelen (zie ziektebeeld vaginale droogte ).
Maar soms kan de vaginale vloed er totaal anders uitzien of anders gaan ruiken. In dat geval is er wellicht wat meer aan de hand. Een overdreven of onnatuurlijke afscheiding kan veroorzaakt worden door een schimmelinfectie (candida) of een geslachtsziekte (SOA). Meestal is er dan meer afscheiding, heeft het een andere structuur en kleur en ruikt het vies.
In geval van onderstaande symptomen vraag je best raad aan je arts of apotheker:
- Veel en/of brokkelige afscheiding;
- Afwijkende kleur (bijv. wit of groengeel);
- Afwijkende geur (bijv. onaangenaam);
- Jeuk, irritatie, branderig gevoel in en rond vagina;
- Zwelling van het vaginale slijmvlies;
- Pijn bij plassen en/of vrijen;
- Bloed bij afscheiding.
Lees meer
Lees minder
Wat kan ik er zelf aan doen?
Uiteraard moet je in eerste instantie proberen de hierboven vernoemde klachten te voorkomen. Dit kan door volgende tips:
- Zorg voor een goede vaginale hygiëne, maar overdrijf niet met zepen of producten die zogezegd de geur zouden neutraliseren. Was de vagina bij voorkeur met lauw water zònder zeep!
- Droog de vagina niet wrijvend maar deppend af. Zo voorkom je irritatie en wondjes.
- Gebruik geen broeierig aanvoelende verbanden of inlegkruisjes.
- Veeg na het groot toilet de ontlasting altijd van voren naar achteren af. Op die manier vermijd je dat je vagina geïnfecteerd zal geraken door bacteriën in je stoelgang.
- Probeer bij jeuk niet te krabben om het vaginale slijmvlies niet te beschadigen (hierdoor wordt de kans op een infectie groter).
- Bevochtig een droge vagina vóór het vrijen met een glijmiddel (zie ook oplossing ‘vaginale droogte ’).
- Gebruik -om een SOA te voorkomen- een condoom, zeker wanneer jij en/of je partner met meerdere personen seksuele omgang hebben.
Lees meer
Lees minder
Wat vertel ik mijn apotheker?
Vertel je apotheker gerust wat er juist scheelt indien je witverlies abnormaal is. Hij/zij is een gezondheidsspecialist en is het gewoon om hierover te praten.
- Heb je jeuk en/of pijn?
- Welke kleur heeft de afscheiding?
- Ruikt het anders dan gewoonlijk?
- Heb je recent medicatie genomen? Vaak treden vaginale infecties op na gebruik van antibiotica. Maar ook cortisone of geneesmiddelen die je weerbaarheid verminderen kunnen infecties in de hand werken.
- Hoe verzorg je je vagina normaal? Misschien gebruik je de verkeerde zeep of te sterk geparfumeerde inlegkruisjes of maandverband?
Lees meer
Lees minder
Wat kan mijn apotheker voor me doen?
Wat de apotheker je zal aanraden hangt uiteraard af van de klachten die je hebt. Vertel hem of haar daarom duidelijk wat er juist scheelt.
De apotheker kan je een specifieke zeep of oplossing aanraden die de zuurtegraad van je vagina op peil kan brengen. Ben je vooral gevoelig aan vaginale candidiasis dan opteer je best voor een alkalische (niet-zure) zeep. In geval van bacteriële infecties kies je best een zure zeep. De apotheker zal je wegwijs maken bij je keuze van het juiste product.
Heb je vooral last van jeuk door een te droge vagina? Je apotheker zal je een vochtinbrengende crème of gel aanraden. Er bestaan ook bepaalde voedingssupplementen op basis van fyto-oestrogenen die kunnen helpen om het vochtgehalte van de vagina te herstellen.
Ook voor vaginale schimmelinfecties kan de apotheker je bepaalde crèmes voorstellen waarvoor je geen voorschrift nodig heeft. Nochtans is het aangeraden bij aanhoudende of weerkerende klachten ook eens een dokter of gynaecoloog te raadplegen!
Lees meer
Lees minder
Wanneer dien ik een arts te raadplegen?
Wanneer een zelfzorgkuur geen verbetering brengt of wanneer de klachten telkens weerkeren of zeer ernstig zijn, raadpleeg je best een arts. Hij kan er eventueel voor kiezen om je een antibioticum voor te schrijven.
Ga zeker naar de arts in volgende gevallen:
- Als de klachten erg hinderlijk of pijnlijk;
- Als de klachten blijven aanhouden na behandeling;
- Als je denkt dat je een SOA (seksueel overdraagbare aandoening) hebt;
- Als je pijn hebt in je onderbuik;
- Als er bloed (niet van menstruatie afkomstig) bij je vaginale afscheiding zit;
- Als er andere verschijnselen zijn die je verontrusten.
Lees meer
Lees minder
Vaginale afscheiding
- Klachten ontstaan eerder door te veel dan door te weinig hygiëne.
Het is niet goed als er zeep in de vagina komt; was je daar dus niet met zeep.
Het is voldoende de schaamstreek onder de douche met lauw water af te spoelen en deppend af te drogen.
- Sommige vrouwen spoelen de vagina met een ‘melkzuuroplossing’.
Er is geen bewijs dat dit helpt. Vaginale spoelingen en –deoderant kunnen de vagina irriteren en worden daarom afgeraden.
- Veeg jezelf na de ontlasting altijd van voren naar achteren af.
- Het is niet bewezen dat inlegkruisjes en nylon slipjes de afscheiding erger maken.
Toch wordt vaak geadviseerd katoenen slipjes te dragen en geen inlegkruisjes te gebruiken. Dat voorkomt een 'broeierig' klimaat, waarin schimmels en bacteriën zich thuisvoelen.
- Krab bij jeuk zo min mogelijk. Het tere weefsel rond de vagina beschadigt gemakkelijk.
- Vrijen terwijl de vagina nog droog is, kan het slijmvlies irriteren. Laat de vagina eerst vochtig worden of gebruik een glijmiddel bij het vrijen.
- Gebruik van een zaaddodend middel kan de vagina irriteren (gebruik condooms en glijmiddelen waar geen zaaddoded middel aan is toegevoegd).
- Gebruik een condoom als je niet altijd met dezelfde partner vrijt, om een seksueel overdraagbare aandoening te voorkomen.
In sommige gevallen is het noodzakelijk een arts te raadplegen.
Vaginale schimmelinfectie
Voorkomen is uiteraard beter dan genezen. Neem volgende richtlijnen in acht:
Zorg voor een optimale vaginale flora:
- Zeepachtige producten verstoren de natuurlijke vaginale flora en werken infectie in de hand. Vandaar dat u best niet overdrijft met hygiëne. Wassen met lauw water is voldoende. Eventueel kan u een wasemulsie gebruiken met een licht alkalische pH (tussen 5 en 8). Na gebruik alles goed afspoelen en droogdeppen.
- Het gebruik van vaginale probiotica (via de mond of vaginaal) kan nutig zijn indien u regelmatig last heeft van een vaginale schimmelinfectie. Vraag raad aan uw arts of apotheker.
Probeer te vermijden dat er een gunstig milieu gecreëerd wordt waarin schimmels en gisten goed gedijen:
- Draag wijde broeken. Strakke synthetische broeken belemmeren de ventilatie in de omgeving van de vagina. Door de warmte en de toenemende vochtigheidsgraad kunnen schimmels beter groeien.
- Draag bij voorkeur katoenen ondergoed.
- Gebruik van inlegkruisjes vermijd u best.
- Doe natte sport- of zwemkledij zo snel mogelijk uit.
Zorg ervoor dat de vaginale wand zoveel mogelijk intact blijft:
- Wanneer de binnenzijde van de vaginawand beschadigd is stijgt de kans op een schimmelinfectie. Deze beschadiging kan in de hand gewerkt worden door bevalling, gebruik van tampons of door geslachtsgemeenschap indien de vagina niet voldoende vochtig is. Overschakelen op maandverband en gebruik van glijmiddel bij seksueel contact bieden een oplossing.
Vermijd overdracht van bacteriën en schimmels van het gebied rond de anus en het maagdarmkanaal naar de vagina.
- Het risico voor zelfbesmetting is dus reëel. Om een transfer van anus naar vagina te vermijden veegt u na de ontlasting steeds van vagina richting anus.
- Vermijd het dragen van strings.
Normaal gezien wordt een vaginale schimmelinfectie niet overgedragen via seksueel contact. Er kan echter wel een overdracht zijn van schimmels die zich rond de anus bevinden. Indien uw partner ook klaagt van genitale jeuk kan hij eveneens de antischimmelcrème aanbrengen op de plaats van irritatie.
In sommige gevallen is het noodzakelijk een arts te raadplegen.
Lees minder
Lees meer